Phlizz
Online magazine van het Lewis Carroll Genootschap
‘ My favourite comment about my work is: “I like the painting but I wouldn’t hang it on my wall.” ‘ (xLegion, 2011)
Een interessante uitspraak van iemand die blij is dat hij kan leven van iets wat hij het allerliefste doet: tekenen en schilderen. Ik start dus maar met de afbeelding van een schilderij dat te mooi is om niet in te lijsten.
Peacefool Pool of Tears
Dominic Murphy (Sheffield,1963, getrouwd, drie dochters) studeerde Fine Art Painting aan St. Martins School of Art, London. Na een aantal jaren ‘traditioneel’ exposeren in galleries, concentreert hij zich, nu al een aardige tijd, op het tonen van zijn werk en het verkopen daarvan op internet. Via zijn sites (zie onder), verkoopsites en pinterest is het vrij gemakkelijk een goed beeld te krijgen van zijn (Alice-)werk. Alles geschilderd in aquarel. Door ruggemergschade functioneren de zenuwen in zijn schildershand minder goed, aquarelleren is de minst belastende techniek.
Naast zijn vrije werk concentreert Murphy zich op twee grote projecten: de tarot, onder de naam The Voxsilentii Tarot, en Alice in Wonderland. In de afgelopen periode heeft hij zich ook beziggehouden met de heer Vladimir Poetin. Het meest in de aandacht springende was een kunstwerk getiteld Poo-tin’s a shit, opgetrokken uit modder en de poep van Murphy’s hond (zie afbeelding hiernaast, waarop je ook de kunstenaar ziet).
Het geld dat hij ermee verdiende, ging naar de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Inmiddels heeft hij ook een Poetin-tarot gemaakt. Dominic Murphy woont en werkt in Welwyn Garden City, ca. 50 km. boven Londen.
© Dominic Murphy
“First time I’ve been happy to paint a shit painting”
Het Alice-werk
‘Macaber met een glimlach’, het is de beste typering (van hemzelf) van veel van zijn Alice-schilderijen. Aanvankelijk vooral schilderijen met niet te veel kleur, en wat er aan kleur was, had een enigszins bleke tint. Pas in de laatste jaren is er wat meer aan felle kleuren te zien, en soms is een schilderij bijna licht van sfeer te noemen. Maar het meeste werk concentreert zich op de donkere, duistere, sinistere, vreemde, hysterische, Surrealistische en creepy elementen die verscholen liggen in de twee Alice-boeken, en/of in het binnenste van de kunstenaar. Altijd in de realistische stijl waarmee ook de bekendste magisch-realisten en surrealisten werkten. Je zou kunnen zeggen: hoe preciezer geschilderd, hoe vreemder het al vreemde is/wordt.
Dali is een van Murphy’s voorbeelden, hij gebruikt onder andere diens beeld van de smeltende klok (en zelfs een smeltende Alice), die klok is geregeld in hartvorm, wat niet verbaast in de Alice-wereld. [zie afbeelding hiernaast]
Disturbed
‘I would describe my style as macabre with a smile’
Een heleboel mooi werk biedt meteen zijn Alice-speelkaartenset, met vooral veel portretten van personages uit de beide boeken. De Gekke Hoedenmaker kan plaats nemen achter het schaakbord of zit met schaakstukken aan tafel. De meest bekenden uit Spiegelland: Humpty Dumpty en Dum en Dee (die zie je het vaakst), passen gewoon in groepsafbeeldingen, bij voorbeeld aan de theetafel. De Jabberwocky en personages uit andere gedichten, zoals de Walrus en de Timmerman, zie je niet of nauwelijks. Uit Wonderland treedt naast Alice, menigmaal met tranensporen, met stip het vaakst de Gekke Hoedenmaker op. Murphy varieert uitbundig op zijn type, van zeer kwaadaardig, spottend tot enigszins welwillend, en gebruikt daarbij ook de tekst op zijn hoed. Naast het bekende ‘In this Style’ van Tenniel dingen als ‘In this head dwells the madness’.
Matter in Looking-Glass
Alice Dumpty
Soms schuift een van de geschilderde bloemen aan, soms de Dodo, een enkele keer is de laatste hoofdpersonage. De relatie Alice-Dodo is zelden enigszins gezellig, één keer leest hij voor uit het boek Alice in Wonderland, op ballonreis, met het mandje als Alice’ bed. Verder is er veel geweld en/of dreiging. Maar Murphy spreekt zich niet in directe zin uit over de connecties Carroll – Dodo – Alice. De Hartenkoningin wordt nu en dan getypeerd met een grote schaar in de hand, een andere keer ziet ze er uit als een mantelmadonna of -heilige, naar mijn idee lekker ironisch. Verhoudingsgewijs is er weinig aandacht voor de Rups.
Hoogste tijd om kennis te maken met de kunstenaar en hem eens te bevragen over deze zaken en andere keuzes. We komen overeen ons te bedienen van de informele variant van you.
INTERVIEW
Donkere en gekke Alice
Las je Alice toen je jong was? En zo ja, vond je het het wat en was het direct de donkere kant van het boek die je aansprak?
D.M. Nee, ik heb Alice nooit gelezen toen ik kind was. Ik las sowieso nauwelijks, want ik was altijd aan het tekenen of schilderen. Ik las het pas toen ik een jaar of 17 was en al kunst studeerde. Het verhaal is minder belangrijk voor me dan de beelden zijn en de gesprekken. Het was de donkere kant die me trok, en het surrealisme ervan. De surrealisten maakten een kaart van de wereld en de grootte van de landen werd bepaald door hoeveel surrealistische kunst het land produceerde – Engeland was een klein stipje en er stond simpelweg “Alice in Wonderland”.
Ik las dat je begon met schilderen nadat je het werk van Francis Bacon had gezien. Wanneer begon je met het schilderen van Alice en hoe kwam dat?
D.M. Niet precies zo. Ik schilderde al, maar toen ik Francis Bacons werk zag, realiseerde ik me dat schilderen mijn roeping, de invulling van mijn leven zou zijn. Alice was al begonnen te verschijnen in mijn werk.
Kun je de Alice-boeken op de een of andere manier zien als kinderboeken? Las je ze met of voor aan je kinderen?
D.M. O ja, natuurlijk, dat moest. Maar ik zie Alice veel meer als een spiritueel en psychologisch boek, nog afgezien van het typisch Engelse, de Englishness.
Sommige schilderijen praten over of worden expliciet ‘Bedlam’ of ‘Asylum’ genoemd. Is Wonderland zo erg?
D.M. Goeie vraag, er zijn niet zo veel boeken voor kinderen geschreven met zo veel Gekke personages: Gekke Hoedenmaker, Gekke Maartse Haas, de Hartenkoningin. Het boek gaat over een inrichting/asiel en dan hangt het er maar van af wat je voelt bij inrichtingen. Het zijn geen slechte plekken, ze lijken dat alleen maar te zijn.
Bedlam
Out of Minds
Fishead
Waren de Mc Gee’s Alice– en Madness Returns-games een inspiratie?
D.M. Nee, ik zat al op het donkere spoor, maar ik hou wel veel meer van deze interpretatie dan van die van Tim Burton.
Een eigen editie
Heb je ooit overwogen een uitgever te benaderen voor een Alice-editie met uw illustraties?
D.M. Ja, het was meteen het doel een keer mijn versie te publiceren, maar ik ben nooit tevreden over mijn werk, dus ik betwijfel of dit nog tijdens mijn leven gaat gebeuren.
Ik vraag het ook omdat je schilderijen behoorlijk veel scènes coveren van Wonderland. Er missen er een paar: het hof, Alice en haar zus. Dat laatste zou geweldig zijn, een duistere/donkere!
D.M. Nou, de hofscène heb ik wel een paar keer gedaan. Alice en haar zus is wel een goed idee, ga ik doen!
De personages
Je kiest ervoor de personages uit de twee Alice-boeken door elkaar te gebruiken, zoals vaak gebeurt. Waarom doe je dat?
D.M. Ik gebruik ze graag allemaal.
Maar de Koningen/Koninginnen en de Ridders van Spiegelland lijk je niet zo interessant te vinden.
D.M. Ik zou inderdaad meer schaakstukken kunnen schilderen (als liefhebber van schaken), misschien komt het er nog van.
Is de Gekke Hoedenmaker je favoriet? Hij figureert in opmerkelijk veel scènes en de tekst op z’n hoed varieert erg leuk.
D.M. De Gekke Hoedenmaker is ongetwijfeld mijn favoriete karakter, je zou wel kunnen zeggen dat ik lichtelijk geobsedeerd ben door hem. Hij geeft me het gevoel dat ik hem ken en ik herken hem in mezelf, hij is mijn alter ego, hoewel ik nooit een hoed draag.
Komt het misschien ook doordat de tafel zoveel mogelijkheden biedt?
Everything is corrupt, said The Mad Hatter
No, we really are all mad here
D.M. Ja, de tafel van/voor de Gekke Theevisite is een mooie setting en qua beeld perfect voor een groep personages. Het Laatste Avondmaal in Wonderland.
Er zijn aardig wat personages die twee hoofden krijgen, meestal naar of bizar, zelfs bij Alice. Is dit puur om de eng- en bizarheid van de Alice-wereld te benadrukken of gaat het hier meer om de scène een surrealistisch karakter te geven?
D.M. Deze tweehoofdige figuren zijn gebaseerd op het idee van Spiegelland, het beeld dat we krijgen van onszelf in de spiegel is het tegenovergestelde van hoe we er in werkelijkheid uitzien. Maar (inderdaad) ook om de boel richting het Surreële te duwen.
Speculum Regina [Looking-Glass Queen]
He is them
Ik vind de manier waarop je het motief van de mantelmadonna voor de Hartenkoningin gebruikt leuk. Hoe kwam je op dat idee?
D.M. Gewoon, een moederfiguur. En bij een katholiek opgevoede moet ze natuurlijk verschijnen.
Dum en Dee zijn vaak erg nare personages bij jou. Kun je ook hun vrolijke kant zien?
D.M. Ik zie ze als karakters uit de komedie, en ik hou ervan dat ze het nooit met elkaar oneens zijn, zelfs als ze een gevecht gaan voeren dat ze dan niet gaan voeren.
Dodo Unique
Lewis Carroll
Ben je in enig opzicht geïnteresseerd in de persoon Lewis Carroll/Charles Dodgson. Heb je bij voorbeeld de informatie en de ‘informatie’ over Carrolls veronderstelde pedofilie gebruikt? Soms lijk je commentaar te leveren via de dodo.
D.M. Ik heb zijn wiskundige werken gelezen en veel over hem. Ik ben hem wel enigszins verschuldigd, voor het verzinnen en onsterfelijk maken van zijn personages.
Of Lewis Carroll een pedofiel was, is een vraag die is gerezen en het bewijs ziet er niet goed uit, vooral niet als hij kinderen halfnaakt fotografeert. Maar de Victorianen waren vreemde baksels en god weet hoe het zat met hun persoonlijke moraal. Publiekelijk waren ze zeer moralistisch. In ieder geval zou zijn gedrag vandaag de dag niet worden getolereerd, maar ik weet niet zeker of we 150 jaar later kunnen oordelen door moderne waarden op de Victoriaanse te leggen, en om eerlijk te zijn is het iets waarvan ik gewoon hoop dat het niet waar is.
Veranderingen?
Ik zie enige verandering in de Alice-kunst met de enigszins geïsoleerde ‘solo’ figuren, soms buiten, soms in hoeken van kamers: de Hartenkoningin, Dum/Dee, de (gevangen genomen?) Gekke Hoedenmaker, het Witte Konijn, Alice met een mes. Het zijn bijna studies, zwaarder, soms met een groot hoofd. Is dit werk recenter of was het iets wat je korte tijd met plezier hebt gemaakt?
D.M. Ik ga door fases en soms keer ik naar iets terug, het Alice-thema onderzoeken verveelt me nooit, ik zal het altijd blijven doen.
Ship of Fool: Brexit going down with the ship
Tango in Last Wonderland revisited covid 19 edition
Mijn indruk is dat je in je latere werk meer ruimte geeft aan kleur in het Alice-werk, terwijl je aanvankelijk de kleur op een soort bleke manier gebruikt, wat de duistere betekenis onderstreept. En ook voor een beetje vriendelijkheid, zelfs een beetje lol, onder andere met grappen over brexit en covid. Word je milder?
….Maar er is ook dat donkere schilderij met de open vis op de tabel…. (‘De Anatomische Les’ maar dan met Bosch!)
D.M. Ja, sinds de wereld donkerder is geworden, heb ik zin om de dingen een beetje op te fleuren. Dingen kunnen anders zo donker worden dat je het punt van hopeloosheid bereikt, daar wil ik niet naartoe. Maar zoals in de Bosch: ik neig ernaar meer te leunen op de gekte van deze wereld dan op de donkerte.
Tarot-Alice
Heb je ooit overwogen een Alice-tarotgroep te maken, zoals je deed met Poetin? Ik zag ergens een prachtige Alice als hogepriesteres.
D.M. Ja, die is zich langzaam aan het manifesteren, misschien zal het zich beperken tot de Grote Arcana-kaarten [de 22 basiskaarten, HvV] Een hoop mensen hebben hier al naar gevraagd, dus het moet er een keer van komen.
Persoonlijke kunst
Een van je uitspraken luidt: ‘When you own a piece of my work you own a piece of me’. ‘De schilderijen zijn ’, zeg je ‘over het algemeen persoonlijke onderzoeken naar mijn eigen ervaringen en persoonlijke make-up’. En voor je zelfonderzoekende kunstwerken wil je universele beelden bloot leggen die we in onze diepste Psyche delen. Probeer je dat in het Alice-werk ook?
D.M. Zeker, alle personages zijn aspecten van mijn eigen psyche. Als ik terugkijk op mijn werk weet ik nog precies de mentale en emotionele toestand waarin ik verkeerde toen het werd geschilderd. En het is therapie voor mij, maar dat kan het ook zijn voor anderen.
Heb je dit herkend in het werk van de Surrealisten, Francis Bacon en Jeroen Bosch, zelfs in dat van Escher [Murphy eert hem met een prachtige Alice-variant op diens Hand met spiegelende bol uit 1935 (HvV)]?
D.M. Daar noem je drie van mijn favoriete kunstenaars, die allemaal anderen hebben geïnspireerd. Net als Dali, wiens hele leven een kunstwerk was. De sjablonen van Escher zijn op de wiskunde gebaseerd, wat Carroll in herinnering roept.
Zonder einde
Het lijkt erop dat je voor altijd door kunt gaan! Komt er een moment dat je Alice-werk stopt?
D.M. Tot de dood. De uitdaging is (ik zou er een keer dapper genoeg voor willen zijn) om het onderwerp raarder en abstracter te krijgen. Als ik een boekhandel binnenga en een exemplaar van Alice in Wonderland zie en het oppak en er doorheen blader, krijg ik een heel vreemd gevoel dat moeilijk te beschrijven is, als het zien van iemand van wie je houdt, of een oude vriend die je echt goed kent. Dan komt er een gloed over me die vreemd is maar welkom, het effect is zo sterk dat ik het onderwerp altijd zal blijven schilderen.
Hartelijk bedankt, Dominic!!
websites
Dominic Murphy aka Homelyvillain interview – 2011 – xLegion
(een mooi interview dat doorvraagt over drijfveren, inspiratie en kunstenaarschap)
HOMELYVILLAIN User Profile | DeviantArt
Dominic Murphy Art Alice in Wonderland and LostTarot
(2) Dominic Murphy Art | Facebook
Passive Attack (contrado.co.uk) (met producten als jurken, shirts en mondmaskers met daarop prints van Murphy, hieronder bij voorbeeld het gebruik van zijn speelkaarten)
[print_button]