Ik heb dit symposium op 20 april jl. niet bijgewoond, een reunie met oud-collega’s heeft mij daarvan weerhouden. Maar bij het doornemen van het programma op die dag vielen twee lezingen mij op en herinnerden mij vaag aan het feit dat ik jaren geleden een artikel uit een Nederlands tuinblad had gelezen dat ook iets vertelde over de flora/fauna van Wonderland. Het leuke aan een speurtocht door je eigen archief is dat er plotseling weer nieuwe Alice-schatten aan de vergetelheid worden onttrokken en nog leuker is dat dat bewuste tuinblad inderdaad gevonden wordt.
Het ging mij bij de inhoud van het symposium om de lezing van Lillian Murtonen over de Flora en Fauna in Wonderland en de lezing van Laurence Talairach over Lewis Carroll’s botanische en tuinbouwkundige verwonderingen. Bij deze lezingen waren extracten gevoegd, die ik met behulp van een vertaalmachine omgezet heb naar het Nederlands. 

1 De Flora en Fauna in Wonderland door Lillian Murtonen, winnaar van de eerste plaats USC Wonderland Awards 2023. 

Deze bekroonde inzending is geïnspireerd op de illustraties van John James Audubon en de tentoonstelling over luchtvaartbehoud die te zien is in de Doheny Library van de University of Southern California.
De introductie van de Dodo in Alice’s Adventures in Wonderland droeg bij aan een permanente herinnering van dit uitgestorven dier en lanceerde Carroll vervolgens ook in de popcultuur. Zijn frequente bezoeken aan het Oxford Museum of Natural History waren vaak een inspiratie voor de flora en fauna in zijn werken. De gedigitaliseerde kopieën van de illustraties van John Tenniel uit de Cassady Lewis Carroll-collectie dienden als bronmateriaal die door een AI-model moesten worden geïnterpreteerd en resulteerden in een tijgerlelie, die op de volgende bladzijde getoond wordt.

2. Lewis Carroll’s Botanische en Tuinbouwkundige verwonderinge door Laurence Talairach.

Sinds de achttiende eeuw kregen vrouwen onderwijs in de plantkunde en werd het aanleggen van tuinen aanbevolen voor jonge vrouwen. Gedurende de Victoriaanse periode vormde de vergelijking van ‘kinderen met planten’ en ‘het opvoeden van kinderen tot het verzorgen van planten’ de basis voor veel Victoriaanse kinderboeken. De Alice-boeken van Lewis Carroll vormen geen uitzonderingen op de regel. Carroll ondermijnde dit idee echter radicaal. In de Alice-boeken wekken zijn fantastische tuinen het verlangen en de eetlust van Alice op; in Sylvie en Bruno (1889) houdt een Mad Gardener de sleutels voor de toegang tot de tuin vast, terwijl kinderen bloemen in stukken verscheuren en magie creëren met boeketten van zeldzame exotische soorten. Deze lezing onderzoekt de rol die tuinen spelen in zowel de Alice-boeken als in het boek Sylvie en Bruno (1889), en analyseert de wijze waarop Carroll zijn gebruik van botanische en tuinbouwkundige (beeld)verwijzingen binnen de hedendaagse kinderboekenwereld van een hernieuwde belangstelling voorziet. 

Het door mij opgedoken tuinblad TUINJOURNAAL (14,5×21 cm) is een halfjaarlijkse uitgave van de Nederlandse Tuinenstichting en is het officiële orgaan van deze stichting. In het blad brengt de NTs haar activiteiten onder de aandacht op het gebied van instandhouding, behoud en herstel van tuinen en parken. Zie: Nederlandse Tuinenstichting (NTs)  In nummer 2 van mei 1998 geeft schrijver Jan van Hoften (redactielid Tuinjournaal) onder de titel Bloemen slapen in zachte bedden een samenvatting van beide Alice-boeken in de vertaling van Reedijk & Kossmann, waarbij de tijgerlelie een belangrijke plaats inneemt. Blijkbaar vond Tenniel de tijgerlelie belangrijk genoeg om er een illustratie bij te maken. En dat zal ik ook doen door een plaatje van een echte tijgerlelie tezamen met de gedigitaliseerde Tenniel-versie hier ook op te nemen. Beide illustraties horen niet bij het artikel van Jan van Hoften. Een leuke synopsis, geënt op de flora en fauna van beide Alice-boeken.