Scroll Top

Curieuze Carrollachtige – adepten/verwijzingen VIII

Phlizz

Online magazine van het Lewis Carroll Genootschap

Als je, net als ik, al geruime tijd Carroll gerelateerde boeken, geschriften, brochures en pamfletten verzamelt, kom je soms aparte dingen tegen. De ene keer bestaat er een (zeer) verre verwantschap met Alice en/of Lewis Carroll, de andere keer ligt die verwantschap meer voor de hand. Onder het kopje “Curieuze Carrollachtige adepten/verwijzingen” licht ik er in Phlizz een aantal van uit die in Nederland zijn verschenen.

Alice in Wonderland – Film (1972) & AI (openai.com)

De vorige aflevering (nummer 7) ging over het Walt Disney archief en in het bijzonder over de Disney-tekenfilm Alice in Wonderland uit 1951. Een paar weken geleden dook ik in mijn eigen archief, bestaande uit diverse mappen LC-parafernalia vol tijdschriften, krantenknipsels, prullaria, prenten, kaarten, postzegels enz. Ik was op zoek naar een oud Engels tijdschrift, maar kwam bij mijn speurtocht uit op twee oude Nederlandse tijdschriften. Het eerste tijdschrift, het maandblad Tuney Tunes nummer 96,  dateert van januari 1952. Hierin staat ook de Engelse tekst van een paar (5) liedjes uit de Disney-tekenfilm van 1951. Het lijkt me goed om dit nog even mee te nemen om te laten zien dat op meerdere fronten deze tekenfilm in die tijd onder de aandacht is gebracht. De Nederlandse tekst van alle liedjes uit de film is te vinden op:
Alice In Wonderland / Songteksten Nederlands | Walt-disney-world (jouwweb.nl)

Het tweede tijdschrift dat ik aantrof is ruim 20 jaar ouder. Het wekelijkse tijdschrift Margriet, nummer 27 van 30 juni/6 juli 1973 heeft een 4 pagina’s lang artikel over een vakantiefilm voor het hele gezin. Het artikel bestaat uit 14 stills uit de Engelse film Alice in Wonderland uit 1972, elk voorzien van wat commentaar.

De film volgt, gezien de stills, redelijk nauwgezet het originele verhaal. Alleen de tweeling Tweedledee en Tweedledum uit het boek Through the Looking-Glass and what Alice found there duikt verrassend genoeg op in de film. Deze Engelse speelfilm Alice in Wonderland met Will Sterling als regisseur is volgens de  Margriet als vakantiefilm een voltreffer.

Ik kende deze film niet en het leek me leuk eens gebruik te maken van de hype van de laatste tijd door een recensie van deze film door de chatbox van openai.com  te laten schrijven.
Om het ook eens uit te proberen had ik al een paar maanden geleden een samenvatting (in het Nederlands) van 1 A4-tje laten maken van het boek Alice in Wonderland en dat dat zag er goed uit. Een klein foutje vond ik: Alice viel in een konijnenhok in plaats van een konijnenhol. Maar wellicht zal zo’n foutje nu niet meer gemaakt worden.
Een tweede poging met de opdracht om het gedicht Jabberwocky in het Nederlands te vertalen, werd als volgt beantwoord:

HR:

vertaal het gedicht jabberwocky

OA:

Het gedicht “Jabberwocky” is een gedicht van Lewis Carroll, gepubliceerd in zijn boek “Through the Looking-Glass” in 1871. Het gedicht is bekend om zijn gebruik van neologismen en zijn onverwachte beeldspraak.
Helaas kan ik het gedicht niet in Nederlandse taal vertalen omdat ik geen vertaal functie heb, maar ik kan u wel een samenvatting van het gedicht geven. Het gaat over een jonge jager die op zoek gaat naar een monster genaamd de Jabberwocky, die in een bos woont. De jager slaagt er uiteindelijk in om het monster te doden, maar de betekenis van de woorden in het gedicht is vaak onduidelijk en dient vooral als een soort raadsel.
Maar aangezien de vertaalfunctie later werd toegevoegd, kwam onlangs bij een volgende poging het volgende op het scherm:

HR:

Geef een Nederlandse vertaling van het gedicht Jabberwocky

OA:

Sure! Het gedicht Jabberwocky is oorspronkelijk geschreven in het Engels door Lewis Carroll. Hieronder vind je mijn poging tot een Nederlandse vertaling:

Het slithy tovesje piept en kriept
doorheen het briesje in het woud;
Ze kronk’len door het groene riet,
en hap’len in het sop vol goud.

“O hoera! Ha, ha!” Het zwaard glanst klaar,
“Kom aan, mijn jongen, snijd erop los!
Het beest dat Jubjub heet, pas maar op,
en vang de Bandersnatch nu maar gauw!”

Hij nam zijn vorpale zwaardje kras,
hij zocht lang naar het vijandig ding;
Maar als hij stond bij de Tumtum boom,
kwam de Jabberwock met vlammenpring.

Een twee! Een twee! En door en door
Zijn zwaard sloeg toe als flitsend vuur!
Hij hieuw zijn kop, zo rood en woest,
en bracht hem mee als buit in ’t uur.

“O hoera! Ha, ha!” Hij riep verheugd,
“Kom maar, mijn jongen, wees maar blij;
Nu is de gevaar’lijke Jabberwock
voor altijd uitgeschakeld, dat is mij duidelijk.”

Opmerking: Aangezien dit gedicht veel nonsenswoorden bevat, zijn sommige woorden in mijn vertaling misschien niet perfect. Ik heb geprobeerd om woorden te kiezen die het gevoel van het originele gedicht zo goed mogelijk overbrengen.

Afijn, het is duidelijk dat de vertaalfunctie hier moeite mee heeft. En uiteraard is dat niet verwonderlijk. Een tweede poging een paar dagen later leverde trouwens weer een complete andere vertaling op!
Maar uiteindelijk ging het mij echter om een recensie van de voor mij onbekende Alice-film uit 1972 en dit was het resultaat:

HR:

Schrijf een recensie van de film Alice’s Adventures in Wonderland met regisseur William Sterling uit 1972.

OA:

Alice’s Adventures in Wonderland, geregisseerd door William Sterling in 1972, is een kleurrijke en betoverende musical-fantasyfilm gebaseerd op het beroemde boek van Lewis Carroll. Deze film biedt een unieke interpretatie van het verhaal van Alice, met extravagante sets, kostuums en personages die het publiek in een wereld vol verbeelding en creativiteit meenemen.
De muziek en de choreografie dragen bij aan de speelsheid en energie van de film, en het acteerwerk is zeer overtuigend, vooral van Fiona Fullerton in de hoofdrol als Alice. De film is zeker geschikt voor zowel jongere als oudere kijkers, dankzij de humoristische momenten en het gebruik van verbeeldingskracht om de kijker mee te nemen op een avontuur.
Hoewel sommige kijkers misschien wat teleurgesteld zijn dat de film niet alle details van het boek volgt, slaagt het er wel in om de essentie van het verhaal vast te leggen en trouw te blijven aan de geest van het originele werk. De visuele effecten en het production design zijn geweldig, en de film slaagt erin om de magie van het verhaal over te brengen op het scherm.
Kortom, Alice’s Adventures in Wonderland is een charmante en fantasierijke film die zowel fans van het boek als nieuwe kijkers zal aanspreken. Met zijn kleurrijke setting, uitstekende cast en levendige uitvoeringen, is het een film die je meeneemt op een betoverende reis door de fantasierijke wereld van Lewis Carroll.

In eerste instantie een ronkende prachtige recensie. Heeft de Margriet dus gelijk met de aanduiding: deze film is een voltreffer. Daar valt wel iets op af te dingen. Door woorden in de recensie te gebruiken als betoverend, uniek, extravagant, overtuigend, geweldig, magie en fantasierijk, verwacht je zonder meer een buitengewone film te gaan zien. Maar de IMBd (Internet Movie Database) beoordeelt deze film met een 5,6. Een mager resultaat dus, zeker in vergelijk met de Alice-tekenfilm uit 1951 met een beoordeling van 7,3. De opmerking voltreffer van de Margriet lijkt me dus lichtjes overdreven. De film is niet beschikbaar op de bekende streaming-platforms, maar staat wel integraal op youtube:
(96) Alice In Wonderland 1972— Full Version – YouTube
En dan kunt u zelf oordelen!

Hieronder de pagina’s met de 14 stills:

[print_button]