Phlizz
Online magazine van het Lewis Carroll Genootschap
Ik weet niet meer precies hoe oud ik was toen ik Disney’s “Alice in Wonderland” tekenfilm zag. Mijn ouders hadden de film ooit opgenomen op een VHS-cassette en mijn zusje en ik keken de film regelmatig, onder andere wanneer we ziek thuis op de bank zaten. Het was destijds één van mijn favoriete films.
Toen ik later naar de middelbare school ging en Engelse boeken moest gaan lezen voor mijn lijst, bedacht ik me dat ik “Alice’s Adventures in Wonderland” wel kon gaan lezen. Ik kende het verhaal toch al, dacht ik, en wist dat ik het leuk vond. Zo gezegd, zo gedaan. Daardoor kwam ik erachter dat er eigenlijk heel veel lagen in het verhaal zaten: het eenvoudige, grappige onzinverhaaltje voor kinderen, en verwijzingen naar en parodieën op echte literaire werken, gebeurtenissen en personen die de auteur en de echte Alice (die daadwerkelijk bleek te hebben bestaan!) kenden. Dat was nog eens interessant! Dus zette ik het boek niet alleen op mijn lijst, maar hield ik er ook nog een spreekbeurt over voor mijn klasgenootjes.
Weer enkele jaren later, het was inmiddels 1997, ging ik studeren en kreeg ik toegang tot het internet. Ik begon enthousiast het web af te speuren, op zoek naar informatie over de ‘Alice’-verhalen van Lewis Carroll. Dat was immers een stuk makkelijker dan wachten totdat er nieuwe kopietjes werden toegevoegd aan de knipselkrant in de bibliotheek. Helaas vond ik niet zoveel informatie als ik wilde: het meeste was erg beperkt en gefragmenteerd.
In die periode was het helemaal hip om een website te maken over jezelf (er was immers nog geen social media-platform waarop je een profiel aan kon maken) en ook ik vond het leuk om daarmee te experimenteren, dus werd één en één twee: ik maakte een persoonlijke website en daarop zette ik ook informatie die ik tot dan toe had achterhaald over het boek, plus wat schermafbeeldingen uit de tekenfilm. Dat onderdeel bleek een succes, gezien de bezoekersaantallen en e-mailtjes die ik erover kreeg, dus besloot ik mijn website geheel te gaan focussen op de achtergrond van de ‘Alice in Wonderland’-boeken. Die hobby groeide enigszins uit de klauwen, en inmiddels is www.alice-in-wonderland.net de meest complete website wereldwijd over dit onderwerp, met zo’n 1.500 tot 2.000 bezoekers per dag!
Om op de hoogte te blijven, werd ik lid van zowel de Britse Lewis Carroll Society als de Lewis Carroll Society of North America. Dat er een Nederlands genootschap had bestaan wist ik, maar dat was nog van voor mijn tijd. Ik was dan ook blij verrast toen ik in augustus 2016 een mailtje van Bas Savenije kreeg, met de mededeling dat het Genootschap nieuw leven in zou worden geblazen, de vraag of ik wellicht ook belangstelling had, en of ik kon helpen met het bekendmaken van dit initiatief? Uiteraard! Want hoe meer ik kan bijdragen aan het verspreiden van kennis over de werken van Carroll, hoe beter. Dus mailde ik wat Nederlanders waar ik ooit via mijn website contact mee had gehad. Waaronder Wilma Vlug, die dus vrees ik mede door mijn schuld nu veel tijd besteedt als secretaris van het Genootschap…
En ook bij mij is deze hobby verder uit de hand gelopen. Want naast mijn website heb ik ook nog diverse andere dingen gedaan rondom de Alice-verhalen. Zo droeg ik bij aan het ‘Alice in a World of Wonderlands’-project, dat ten doel had om alle vertalingen van Carrolls werken wereldwijd te inventariseren en analyseren. Samen met Henri Ruizenaar nam ik de Nederlandse bijdrage voor mijn rekening: hij leverde een bibliografie van alle Nederlandse vertalingen aan en ik schreef een artikel over (de kwaliteit van) de Nederlandse vertalingen, in combinatie met enkele ‘terugvertalingen’ van een deel van het hoofdstuk ‘A Mad Tea Party’, zodat ook niet-Nederlandstalige lezers konden beoordelen hoeveel er van de oorspronkelijke tekst en grapjes was overgebleven.
Dat project kreeg een staartje: omdat ik regelmatig vragen van bezoekers van mijn website krijg of ik hen meer kan vertellen over een oude editie van de ‘Alice’-boeken die zij in hun bezit hebben, vroeg ik aan Jon Lindseth, de projectleider van ‘Alice in a World of Wonderlands’, of er wellicht ook een overzicht was van alle Engelstalige edities wereldwijd? En omdat hij net zo goed is in dingen uit de hand laten lopen als ik, was zijn antwoord niet: “Nee, dat is er niet”, maar: “Laten we een nieuw project starten en zo’n overzicht maken!” …en dus kon ik weer aan de slag. Ditmaal werd ik verantwoordelijk voor het opstellen van een bibliografie van alle Engelstalige edities van “Alice’s Adventures in Wonderland” en “Through the Looking Glass and what Alice found there” in alle niet-Engelstalige landen ter wereld. “There won’t be many”, hoor ik Jon nog zeggen. Nou… dat bleek een misvatting…
Binnenkort komt dus een vierde deel van de ‘Alice in a World of Wonderland’-boeken uit, met daarin ook mijn bijdrage!
En dan was er nog mijn bucket-list-ding: zelf een vervolg schrijven op de ‘Alice’-boeken. Oorspronkelijk was het mijn plan om zelf een vertaling te schrijven, maar toen op een gegeven moment de vertaling van Nicolaas Matsier was uitgekomen, en er daarna nog meer volgden, besefte ik dat dit weinig meerwaarde zou hebben. Aldus besloot ik een boek te schrijven over nieuwe avonturen van Alice, in de stijl van Lewis Carroll. Daarin zou ik ook zeker niet de eerste zijn, maar in plaats van enkel een ‘geïnspireerd op’-verhaaltje, wilde ik al mijn achtergrondkennis over de boeken toepassen om Carrolls stijl en de kenmerkende elementen van de ‘Alice’-verhalen zo perfect mogelijk na te bootsen. Voor mensen die enigszins bekend zijn met ‘Alice in Wonderland’ moest het gewoon een leuk verhaaltje worden, met woordgrapjes en verwijzingen naar hedendaagse gebeurtenissen en culturele elementen, maar de echte Lewis Carroll-fanaten zouden er allerlei parallellen met, referenties en knipogen naar de originelen in kunnen herkennen, plus wat in-crowd-grapjes. Dat verhaal werd “Alice’s Adventures under Water”, dat ik in 2021 publiceerde. Tot mijn grote opluchting is het heel goed ontvangen door de internationale Lewis Carroll-gemeenschap! Mijn stiekeme droom is dat er ooit een poging wordt gedaan om een geannoteerde versie op te stellen, om alle extra lagen in het boek te identificeren, net zoals bij het origineel is gebeurd.
Was dat het laatste Wonderland-project waar ik aan heb gewerkt? Uiteraard niet. Momenteel ben ik bezig een artikel over Lewis Carroll te schrijven en ik ben er zeker van dat er daarna ook wel weer iets nieuws in me opborrelt. Want hee, “we’re all mad here”…
[print_button]