Phlizz
Online magazine van het Lewis Carroll Genootschap
De Hatter (Hoedenmaker) is na Alice waarschijnlijk wel het bekendste personage uit Alice’s Adventures in Wonderland. Hij heeft in de ogen van Alice niet echt goede manieren en is licht provocerend, maar niet zo vervelend of vijandig als zijn vriend de March Hare (Maartse Haas). In Alice through the Looking-Glass (hier heet hij Hatta, John Tenniel tekent hem als de Hatter) zit Hatter een tijdje gevangen en als hij even als boodschapper gefunctioneerd heeft, smeert hij ‘m zo snel mogelijk. Hij lijkt in beide boeken helemaal niets met de leiders te maken te willen hebben; hij reageert er ook fysiek afkerig op, zenuwachtig en bevend.
In de popsongs waarin de Hoedenmaker optreedt, wordt nagenoeg zonder uitzondering gesproken over de Mad Hatter. Carroll doet dat in het boek niet. Er zijn uiteraard wel wat redenen voor de bekende toevoeging. Chesire introduceert hem als ‘mad’ (net als zijn vriend de Maartse Haas), het hoofdstuk (7) waarin ze optreden heet A Mad Tea Party. De uitdrukking ‘mad as a hatter’ was in de tijd van Carroll al heel bekend, volgens sommige onderzoekers omdat hoedenmakers bij het maken van hun producten kwik gebruikten waardoor ze geestelijke (en lichamelijke) afwijkingen kregen. Wellicht verklaart dat zijn nervositeit en trillerigheid en (geestelijke) springerigheid. Hetzelfde geldt overigens voor de Maartse Haas, de uitdrukking ‘mad as a March Hare’ was even bekend, in de paartijd deed de haas kennelijk opvallend idioot en springerig. Maar de Maartse Haas is een veel eenduidiger type, meer beledigend ook, én: geen mens.
De Mad Hatter is dat wel, hij is zo’n beetje de enige echte mensfiguur in Adventures, een tikje ongrijpbaar en onbenaderbaar, en hij heeft ook zijn grappige kanten. Dit maakt dat zijn personage populair is in allerlei adaptaties, je kunt er veel kanten mee op, in strips, films, games, fantasy,songs, het is niet al te moeilijk een personage van hem te maken met wie je je kunt identificeren. Alice en de Hatter raken niet zelden verliefd, dan wel worden een stel. Zie b.v. het Alice-fantasy-drieluik van Christina Henry, waarin hij Hatcher heet en de miniserie Alice (‘Welcome to a whole new Wonderland’) uit 2016. In de Disney-filmbewerking uit 2010, een boost voor een positief image van de Mad Hatter, zie je een duidelijke band tussen Alice en hem. Hatter probeert haar zelfs over te halen in Wonderland te blijven: ‘You could stay…..’, vlak voor Alice terugkeert naar de ‘gewone’ wereld.
In games, animatie en strips (zie o.a. in het artikel van Hans Coster over de Zenescope-strip in het april-2023-nummer) wil de Hatter nog wel eens een wreed of psychotisch personage zijn. Illustratoren hebben zich op het karakter uitgeleefd, met het mooiste resultaat als ze los weten te komen van Tenniel of fraai op hem variëren. Er kan van alles gedaan worden: je kunt geintjes uithalen met de hoed, hem presenteren als een oude man of een jonge god, en alles daartussen. Chris Riddell bij voorbeeld maakte van hem een jonge, vrouwelijke, op z’n minst androgyne figuur. De kunstenaar Dominic Murphy (zie illustratie) ziet hem zelfs als zijn alter ego.
In popliedjes overheerst het positief gepresenteerde type. Ik noem hier even wat Mad Hatters uit de vroegere jaren, voor ik die uit het tweede deel van het vorige decennium in het zonnetje zet.
Eind jaren 1960 e.v.
Het zal niet verbazen dat de Mad Hatter populair was in de Amerikaanse popscène eind jaren zestig.
In 1967 is er de ‘Mad Hatter’s song’ (track 4 van het album The 5000 Spirits or the Layers of the Onion) van The Incredible String Band. Psychedelische folk, met redelijk vage tekst. The Incredible String Band – The Mad Hatter’s Song – Bing video
De Mad Hatter uit 1969 van de nauwelijks bekend geworden band Shag is een mooi voorbeeld van de psychedelische rock uit de San Francisco-scene. Ik heb de tekst niet kunnen vinden en maar een beetje kunnen ontcijferen. Scherp luisteren door de fijne bak herrie heen, levert wel enige herkenning op: een theetafel staat klaar, er is geen kwestie van dat er geen plaats is; wil de ik-figuur een meisje aan zijn tafel krijgen?
Shag – Mad Hatter (1969) – Bing video.
Het nummer is op cd gezet in 2005, met andere nummers van Shag.
Uit de jaren ’80 dateert ‘Mad Hatter’ van The Stranglers:, track 11 op Aural Sculpture (1984). In Wonderland is er een vette ontmoeting met de Mad Hatter: here comes the mad hatter. Als de ik-figuur diens plek weer verlaat via een hek, heeft hij echt iets geweldigs meegemaakt.’Je wordt helemaal vrolijk van het optreden van zo’n man, zo ‘n ‘happy jack’, die zie je niet vaak meer.’ Het melodietje is passend gezellig, tegen het onbenullige aan. Is het allemaal ironie?
(55) The Strangler – Mad Hatter From the Album Aural Sculpture – YouTube
Cast had een nummer, ‘The Mad Hatter’(1997), op het album Mother nature calls (1997), met nadruk op het element tijd.
Cast – The Mad Hatter Lyrics | Genius Lyrics
Vaak wordt de Mad Hatter alleen even genoemd, zoals in allerlei ‘Alice-in-Wonderland’- liedjes. Soms is hij een soort helper, zie ondere andere. in de song ‘Alice’ van Stevie Nicks, track 9 van het album The other Side of the Mirror (1989), waarin de Mad Hatter Alice toeroept zo snel mogelijk weg te wezen:
“Ooh run for your life… ” said the Mad Hatter
“Allright,” said Alice… “I’m going back to the other side of the mirror”
Met overigens een vaak te zien voorbeeld van vermenging van Adventures en Looking-Glass.
Dat de Mad Hatter iemand is met wie je je kunt identificeren, blijkt (ook) uit het feit dat de leadzanger of -gitarist van een band zich in de clip bij een nummer graag laat zien als de Hatter. Voorbeelden hiervan zijn de clip bij ‘Sunshine’, track 6 van het album Just Push Play (2001) van Aerosmith, met leadzanger Steven Tyler als Hatter. De song heeft, vooral in het eerste couplet en in het refrein (‘She’s finer than a painted rose’), verwijzingen naar Adventures. En die bij de Buck-Tick-song ‘Alice in Wonder Underground’ (track 12 van het album Tenshi no Revolver, 2007) , met de leadzanger Atsushi Sukurai als de Mad Hatter. Een enkele keer zelfs als de song ogenschijnlijk helemaal niets te maken heeft met Adventures of Looking-Glass, zoals het geval is in Tom Petty and the Heartbreakers’ ‘Don’t Come Around Here No More’, track 3 van het album Southern Accents (1985). Overigens slikt de Hatter aan het eind van de clip Alice door.
Respectievelijk:
Aerosmith – Sunshine (Official Video) – YouTube Music – Bing video
buck-tick alice in wonder underground – Zoeken Video’s (bing.com)
Tom Petty And The Heartbreakers – Don’t Come Around Here No More (Official Music Video) – YouTube Music – Bing video
2015 e.v.
In de tweede helft van het vorige decennium kwamen er een paar opvallend sterke Mad Hatters uit, ook qua teksten.
Te beginnen met Melanie Martinez: ‘Mad Hatter’. Het is de slottrack van het album Cry Baby (2015), een stevig autobiografisch soort conceptalbum, waarin Martinez een alter ego, Cry Baby, opvoert om zaken uit haar jeugd en (eventuele) volwassenheid te onderzoeken. Dit slotnummer, met vooral in het begin verwijzingen naar Adventures, toont haar volledige acceptatie van anders zijn, van de gekte in zichzelf. Tot haar vrienden behoren juist degenen die ‘in hun blootje rondrennen in konijnenholen, high willen zijn en witte rozen rood verven’. Ze zet in het nummer Alice en de Mad Hatter tegenover elkaar, als een keuze.
In Adventures vraagt Alice aan Chesire welke kant ze uit moet. Hij antwoordt:
‘ ‘Die kant op,’ zei de Kat, en hij wees met zijn rechterpoot, ‘woont een Hoedenmaker. En die kant op,‘ wees hij met zijn andere poot, ‘woont een Maartse Haas. Het maakt niet uit bij wie je langsgaat, ze zijn alle twee even gek.’
‘Maar ik heb geen zin om bij een gek op bezoek te gaan’, protesteerde Alice.’
(p. 90/91, editie Engelsman/Rieder, 2014)
De ik van Martinez’ ‘Mad Hatter’ kiest juist wel voor de gekte. Het zijn juist de normalen die de ik angst inboezemen, bij de gekken voelt ze zich veilig.
Ze bezingt dat in termen die ze weggehaald heeft bij de Disney-film uit 2010 (waarin Alice overigens helemaal niet zo supernormaal is). De Mad Hatter vraagt, een beetje zielig, aan Alice: ‘Have I gone mad?’ Alice antwoordt: ‘Ik ben bang van wel. You’re entirely bonkers. But I’ll tell you a secret. All the best people are.’ Deze tekst komt er gemakkelijk uit bij Alice, omdat haar vader Charles dit tegen háár gezegd had, toen zij steeds ongeveer dezelfde nachtmerrie had: vallen in een zwart gat, en allerlei vreemde ontmoetingen daarna. Alice vraagt hem of ze ‘over the bend’ is. Ook Charles antwoordt dat dat inderdaad het geval is, maar ‘all the best people are.’[1]
Melanie Martinez: “Mad Hatter” (2015)
My friends don’t walk, they run
Skinny dip in rabbit holes for fun
Popping, popping balloons with guns, getting high off helium
We paint white roses red
Each shade from a different person’s head
This dream, dream is a killer
Getting drunk with the blue caterpillar
I’m peeling the skin off my face
‘Cause I really hate being safe
The normals, they make me afraid
The crazies, they make me feel sane
I’m nuts, baby, I’m mad
The craziest friend that you’ve ever had
You think I’m psycho, you think I’m gone
Tell the psychiatrist something is wrong
Over the bend, entirely bonkers
You like me best when I’m off my rocker
Tell you a secret, I’m not alarmed
So what if I’m crazy? The best people are
All the best people are crazy, all the best people are
Where is my prescription?
Doctor, doctor please listen
My brain is scattered
You can be Alice
I’ll be the Mad Hatter
I’m peeling the skin off my face
‘Cause I really hate being safe
The normals, they make me afraid
The crazies, they make me feel sane
refr. I’m nuts, baby, I’m mad /all the best people are
You think I’m crazy, you think I’m gone
So what if I’m crazy? All the best people are
And I think you’re crazy too, I know you’re gone
That’s probably the reason that we get along
refr. I’m nuts, baby, I’m mad /All the best people are
(Tekst en muziek: Jeremy Dussolliet, Aaron Kleinstub, Bryan Fryzel, Melanie Martinez)
video still
Clips van Martinez Mad Hatter: de officiële verscheen in oktober 2017, maar er zijn er meer, variërend van ‘nog meer voor volwassenen’ tot niet al te heftige animatie:
Melanie Martinez – Mad Hatter (Official Music Video) – Bing video
(16) Melanie Martinez-Mad hatter-music video – YouTube
🐇Mad Hatter – Melanie Martinez (Animatic) – Bing video
Het nummer is populair en het is binnen een paar jaar al een aantal keer gecoverd.
Een vriendelijke variant op Martinez’ ‘Mad Hatter’ zou je ‘Alice is in love with the Mad hatter’ van Luna Keller kunnen noemen. De (titel va de) song verwijst speels naar de wens die er vooral bij de fans van de Disney-film van 2010 is voor de voorstelling van Alice en de Mad Hatter als een stel.
Ook hier is sprake van twee werelden, de werkelijkheid van Alice en de Mad Hatter en de wat dan heet gewone werkelijkheid. Op haar website vertelt ze over de metaforiek van het lied: In ons als volwassenen zit nog altijd een kleine Alice en daar tref je ook de Mad Hatter aan. Sommigen noemen hem ‘het innerlijke kind’.
Alice is in love with the mad hatter
Alice is in love with the mad hatter, did you know?
The red queen got the news yesterday
And now they’re running far away
Alice s in love with the mad hatter, did you know?
They are from two worlds and absolutely mad
But being crazy isn’t always bad
They are one step away from reality
They know how to count an infinity
They’re the craziest couple in history
And they know
How to build up a castle with their dreams
How to move down the walls and be free
They rely on each other completely
They’re in love
So let them be just as crazy as they should be
Just as mad as we all are, when we are in love
Can’t you see? Nothing can stop their victory
The war is over, mad love beats hate and logic
(Who needs logic?)
Alice is in love with the mad hatter, did you know?
They brought warmth into a cold world
Changed it all with a single word
Alice is in love with the mad hatter, did you know?
They built up their own universe
Between a chorus and a verse
uni-versedudududuudu
uni-versedudududuudu
They never draw a straight line
They write the best poems without a rhyme
They are an infinity with limited time
And they know
But they don’t have a thing to fear
They’re far away but right here
They made sadness disappear
In their love
So let them be just as crazy as they should be
Just as mad as we all are, when we are in love
Can’t you see? Nothing can stop their victory
The war is over, mad love beats hate and logic
(Who needs logic?)
Alice is in love with the mad hatter, did you know?
Dudududdudu 2x
Alice is in love with the mad hatter, did you know?
Dudududdudu 2x
(Luna Keller – Tekst en muziek
Cover van de digitale single
EP 2019, track 2 [track 1 = Intro]
De met meer Alice-motieven uitgewerkte cover
Dat innerlijke kind moet gevierd worden. Net als Alice zou je verliefd moeten zijn op de Mad Hatter, dat is buitengewoon gezond, je houdt er verdriet en conflicten mee buiten de deur, en ook logica (een geinige verwijzing naar Carroll). Sommigen kunnen hun Mad Hatter, maar moeilijk toelaten, maar hij is er heus, veel dichter bij dan je denkt, in wezen hou je van hem. De gezamenlijke gekte van Alice en de Hatter is niet eng of gevaarlijk, maar hoort gewoon bij je. In deze zin vooral wijkt Keller af van Martinez, waar de tegenstelling gekken – normalen sterk is.
Het vriendelijke en lieve van Kellers tekst wordt bevestigd door de clip, met zoete beelden die verwijzen naar de thee-episode uit Adventures.
https://lunakeller.com/alice-is-in-love-with-the-mad-hatter/
Je ziet hier een effectief gebruik van Alice-karakters om het gebrek aan om elkaar geven en het alles maar delen en liken op internet (‘a digital Wonderland)te ironiseren: je wordt zogenaamd eindelijk iemand! Een ‘Madman in a hat’ staat voor je, hij is de centrale figuur. Deze hoedenman speelt ook een hoofdrol in de clip. Iedereen is van de partij, het is een gesmile van jewelste (Chesire!), aan gesprekken doe je niet, het is er allemaal zo dood als een dodo. Een nieuwe Hartenkoningin regeert over deze wereld, die ‘a book of lies’ genoemd wordt. Hier is de Mad Hatter de verleider tot de gekte van deze nepwereld.
(14) CATS in SPACE – The Band – The Mad Hatter’s Tea Party [Official Video] – YouTube
Van een paar jaar na Martinez is:
‘The Mad Hatter’s Tea Party Lyrics’
Track 2 van Scarecrow (2017) van de Britse rockgroep Cats in Space
I’m clicking, I’m on it, I’m grinning, I want it
They’re hanging on my every word
I’m laughing, I’m crying, I’m living, I’m dying
My voice is waiting to be heard
A world of Cheshire cats of every shape and size
I’m coming from zero, a loser to hero
I’m anyone I want to be
Before I was a no one, but now I am someone
I bet you wish that you were me?
A Madman in a hat is right before your eyes
In the ‘book of lies’
I like your face- everyone’s at the party
So take your place- it’s a digital wonderland
I don’t need the truth, not with friends like you
You won’t be lonely, if you only… ‘like’ my face
Conversation’s a ‘no no’, it’s dead as a dodo
In this wicked web we weave
Everyone’s sharing, but no one is caring
Is it real or make believe?
Another ‘Queen of Hearts’ will keep this dream alive
In this ‘book of lies’
I like your face- everyone’s at the party
So take your place- it’s a digital wonderland
I don’t need the truth, not with friends like you
You won’t be lonely, if you only… ‘like’ my face
[Instrumental]
I like your face- everyone’s at the party
So take your place- it’s a digital wonderland
I don’t need the truth, not with friends like you
You won’t be lonely, if you only… ‘like’ my face
I’m clicking, I want it, I’m grinning, I’m on it
I’m laughing, I’m crying, I’m living, I’m dying
I’m coming from zero, a loser to hero
Before I was no one, but now I am someone
Conversation’s a ‘no no’, it’s dead as a dodo
Everyone’s sharing by no one is caring
Ten slotte:
Mad Hatter (2018) van de Zweedse power-metalband Mad Hatter.
Het ligt voor de hand dat een band die zich Mad Hatter noemt ook over de Mad Hatter zal zingen. Dat gebeurt op twee nummers op dit album. In track 1, Mad Hatter Shine, komt een ik terecht in een duistere/geheime wereld (A feverish dream/Stuck in a twilight world’). Hij wordt welkom geheten door ‘this man/With the crazy eyes. In het slot is deze (of een andere) ik ‘mad’ geworden, hij wordt een Mad Hatter: Mad I’ve become/the hatter I am.
In Track 10 nodigt deze hoedenmaker een ‘je’ (die eerst het kopje van de thee gebroken heeft) alsnog uit tot het drinken van deze thee die een wereld zal openen van vreugde, een eindeloze wereld vol hoop en fantasie, waarin je de de ketens van je af hebt geworpen. Volgens mij hebben we hier ook een verwijzing naar de Disney-film van 2010, namelijk naar de trailer waarin de Mad Hatter Wonderland als volgt introduceert: ‘There is a place. Like no place on Earth. A land full of wonder, mystery, and danger! Some say to survive it: You need to be as mad as a hatter. Which luckily I am.’ De slotstrofes van track 10 ‘Mad Hatter Become’:
Become what I enjoy
I will give you a chalice of dreams
You will love what I have seen
After you drink this cup of tea
Become what I enjoy
And believe in what you see
A world so endlessly
Full of hope and fantasy
Mad Hatter – Mad Hatter – [Full Album] – Bing video
Mad Hatter – Mad Hatter – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives (metal-archives.com) (voor de teksten)
In 2020 kwam er nog een single van de band, ‘Ghosts of Wonderland’, met een schitterende Hatter op de cover:
[print_button]