Scroll Top

The Royal Ballet London: Alice’s Adventures in Wonderland

Phlizz

Online magazine van het Lewis Carroll Genootschap

Gezien: livestream (Kinepolis) vanuit Londen op 15 oktober 2024,
in 2025 nog te zien in het Royal Opera House van 13 juni tot 6 juli

artistiek team:
Christopher Wheeldon – choreografie
Nicholas Wright – scenario
Bob Crowley – decor, props & design
Jon Driscoll & Gemma Carrington – projectie-design
Natasha Katz – licht
Toby Talbot  – muziek
Orchestra of the Royal Opera House o.l.v.  Koen Kessels

Een balletvoorstelling ondergaan voor een (relatief) prikkie en zonder daarvoor een reis te moeten maken: het kan, in de bioscoop. In heel veel zalen over de wereld en in Nederland op 25 oktober in een zaal van Kinepolis. In mijn geval die van de Jaarbeurs in Utrecht.

De voorstelling is al de tweede herneming van de succesvolle opvoering uit 2011; in 2017 was de eerste. Feitelijk gaat het nog steeds om dezelfde uitvoering van het door Christopher Wheeldon gechoreografeerde en door Joby Talbot op muziek gezette ballet. Er zijn kleine aanpassingen aan het decor, maar zelfs de vele props hebben de jaren overleefd. Dit soort dingetjes kregen de filmkijkers te zien en te horen in de pauzes van de voorstelling, waarin verschillende makers werden geïnterviewd. Wel zijn er uiteraard veranderingen in de bezetting.

Zo danst Lauren Cuthbertson nu de rol van de Hartenkoningin terwijl ze in 2017 die van Alice had.

foto ‘s: Alice Pennefather

Vanaf het begin van de productie leefden heel sterk twee gedachten. De eerste: geen aansluiting bij het door Disney gecreëerde beeld van Alice. In de voorstelling waren daarvan duidelijk de bewijzen te zien. Zo is er geen vermenging van de twee Alice-boeken. In beide films van Walt Disney, die uit 1951 en van 2010, was dat wel het geval. Ook heeft de Mad Hatter niet de stevige aandacht die hij van Disney krijgt in 2010. Daarin hebben de Mad Hatter en Alice duidelijk een click, de Hatter probeert ook (voorzichtig) haar te verleiden in Wonderland te blijven. Bij Wheeldon is er gewoon een, wel redelijk uitbundige tea party, maar Alice gaat daarna weer verder, de Hoedenmaker zien we pas weer terug bij het proces aan het eind.

De tweede gedachte: het beeld dat opgeroepen wordt, verwijst niet naar de oorspronkelijke illustraties van John Tenniel. Evengoed blijkt steeds weer dat dat nooit helemaal gaat. Bij de Hertogin bij voorbeeld, expres onelegant, en toch charmant!,  gespeeld door een mannelijke danser.
Er is verder gesneden in het verhaal, je zou het niet zeggen aan de lengte van het ballet: 2 uur 50 min., inclusief twee pauzes van samen 45 min. De hoofdstukken 9 en 10 (soepschildpad en kreeftenquadrille) zijn niet gebruikt.

Het verhaal
Akte I: Het konijnenhol in
De tuin van zo’n typisch Engels landhuis (dat van de familie Liddell) Er zit wat volk, Lewis Carroll loopt er rond met z’n fotoapparatuur. De tuinjongen Jack komt binnen met een mand rozen. Eentje is er rood, die moet eruit van ma Liddell. Jack geeft hem aan Alice. Zij op haar beurt geeft hem een jamtaartje. Alice’ moeder, die er kennelijk van baalt dat Alice valt op een ‘gewone’ jongen, beschuldigt hem van het stelen van dit taartje. Ah, we zitten op bekend terrein. Jack wordt ontslagen en gaat af, langs Carroll, uit wiens achterste we een witte staart zien groeien. Even later verdwijnt hij, en met hem de rest ook, blijkt later, via zijn tas. We volgen Alice op haar (lekker psychedelische) dwarreling naar beneden, tot ze landt in een gang met deuren.
Dezelfde figuren komen we dus beneden tegen. Carroll is het Witte Konijn, de moeder is getransformeerd naar Hartenkoningin, Jack naar de hartenboer, en Alice blijft Alice. Jack/Hartenboer (hij zou een bord taartjes hebben gestolen) rent door de gang, achtervolgd door de Hartenkoningin, bewakers en Konijn. We krijgen bekende scènes. Alice ziet door een sleutelgat een prachtige tuin, ze wordt kleiner en heel groot, raakt gefrustreerd, huilt een meer bij elkaar en organiseert een droogwordenrace.
Dan leidt het Witte Konijn haar Wonderland in. Bij een huis (dat van de Hertogin) komt een lakei een uitnodiging voor het croquetfeest van de Hartenkoningin afgeven. Volgt een hysterische en heel enge keukenscène (met een hoofdrol voor een worstmachine (zie foto) met een luguberder eind dan in Carrolls boek. Er zijn nog een paar achtervolgingsscènes. Jack en Alice verstoppen zich, Alice mag nog niet de tuin van de koningin in.

Akte II: Het theekransje van de Gekke Hoedenmaker
Die is gereserveerd voor kennismaking met de Chesire Kat, de Hoedenmaker en de Rups. Van de laatste krijgt ze een stukje paddenstoel. Terug bij de deuren eet ze dit, ze kan nu verder naar de tuin. Deze wordt door een groot deel van het ensemble, kleurrijk verbeeld met bloemetjes en kaarten, echt sprookjesachtig ook.
Jack rent weer eens langs, Alice en hij hebben weinig tijd voor elkaar (maar wel voor een pas-de-deux).

Akte III: Bij en in het kasteel van de Hartenkoningin
Aangezien hoofdstuk 9 en 10 dus weggelaten zijn, kon de rest in één ruimte gezet worden met het croquetspel en de rechtszaak achter elkaar In de tuin van de Hartenkoningin. Daar zijn een paar tuinmannen rode verf op de witte bloemen van de rozenstruiken aan het spatten (in akte 1 voorbereid met een mooie omkering).
Hun executie mislukt vooralsnog omdat de beul en de kokkin met elkaar aan het flirten raken. Tijdens het croquetspel krijgt ook de Hertogin het te verduren (ze speelt te goed!), maar ook die weet onthoofding te voorkomen.
Tijdens de rechtszaak lijkt Hartenboer Jack veroordeeld te worden, maar Alice weet iedereen te ontroeren en samen zijn ze zo lieftallig dat alleen de koningin nog harde actie wil. In de chaos die ontstaat, duwt Alice een kaart om….

In de epiloog zijn we terug bij het begin, maar, verrassend, in een andere tijd.

Alice als sprookjesballet
De algemene indruk is die van een sprookjesballet. Je ziet het bij voorbeeld aan de lange dans van het ensemble in de tuin van de koningin. En ook aan de wat zoete liefdeslijn-met-happy-end (als we hier tenminste de ouderwetse definitie van het sprookje hanteren).
Evengoed wilden de makers duidelijk afwijken van een traditioneel klassiek ballet door elementen die het stuk in de richting van het (musical)theater trekken. De, overigens niet heel gekke, Hoedenmaker  is behalve balletdanser ook specialist in tappen, wat hem bij dit ballet de bijnaam Mad Tapper opleverde. De scène heeft overigens vrij weinig te maken met een theevisite, de tafel wordt vooral gebruikt om bij en op te dansen.  De Chesire-Kat-episode leunt sterk op poppenspel (en ook op techniek) met mooi uit elkaar vallende lichaamsdelen. Die van de Rups levert de mooiste vermenging van toneel en dans. Het is een echte, afgebakende toneelscène, en het enorme dier loopt op een flink stel poten op spitzen. Heel fraai.

De scenarist heeft grofweg de episodische structuur van Carrolls boek gehandhaafd. Dit ook tot vreugde van de choreograaf die hierdoor de mogelijkheid kreeg tot specifiek uitgewerkte scènes waarin solisten kunnen excelleren. Het is aardig dat daarvoor niet steeds de hoofdrollen gekozen zijn. Zo krijgen de twee lakeien bij het huis van de Hertogin, Kikker en Vis, echt de gelegenheid hun virtuositeit te tonen. Ze vliegen door de lucht, licht als veertjes.

Alice en de Hartenboer
Kennelijk leefde de angst dat het ontbreken van een doorgaande lijn te chaotisch zou worden, en daarmee kwam de belangrijkste ingreep: de liefdeslijn Alice-Jack. Niet dat die spannend is, uiteraard krijgen ze elkaar, maar er moeten natuurlijk eerst wat avonturen beleefd worden. Het levert vooral een hoop loos en totaal niet spannend geachtervolg en dreigen met een bijl op. Op zich kan de scenarist daar ook weer niet zo veel aan doen, ook in Carrolls Alice zit je niet op het puntje van je stoel angstig te wezen als de Hartenkoningin ‘Hoofd eraf’ krijst.

Een andere reden voor deze ingreep is ongetwijfeld de mogelijkheid Alice en Jack een paar keer een duet te laten dansen. Dat doen ze uiteraard technisch volmaakt, maar het voegt weinig toe aan het verhaal. Een uitzondering is hun duet in Akte II, waarin hun dans mooi opgenomen wordt in die van het ensemble, dat daar ruime aandacht krijgt.

Veel spannender dansen zijn die met de Hartenkoningin in Akte III, de meest hechte akte. Van de croquetscène (met ook een krachtige Hertogin) en vooral die met de tuinknechten die nog niet klaar waren met het rood maken van de witte rozen. Er zit meer gekte in de Hartenkoningin dan in de Hoedenmaker, met een scherpe viool ter ondersteuning hiervan (elk peronage kreeg van de componist een eigen thema/klank). Ze toont haar macht in een schitterende dans met de totaal verzenuwde mannen, die er desondanks nog aardig wat van bakken. Steeds onzeker over wat de koningin nu weer van plan is, zijn ze toch elke keer op tijd om haar op te vangen, te draaien of te liften.

De bioservaring
Uiteraard is het kijken naar een doek niet te vergelijken met dat in een operazaal. Je mist bij voorbeeld de ervaring van de diepte van het decor en het geluid is op bepaalde momenten waarschijnlijk veel ongenuanceerder. Vooral de scènes met stevige muziek leverden een soort muur van geluid op. Je krijgt wel een erg goed beeld van de technische hoogstandjes en de kleurenrijkdom. Zoals: het verdwijnen van Alice in het hol, het slimme en volkomen geloofwaardige groter en kleiner worden van Alice, de keukenscène, de bizarre constructie voor de Hartenkoningin en de aankleding van de dansers van het ensemble. Bij het buigen voor het publiek kwam, heel geestig, ook een een stelletje bomen langs, waarbij even een verhit hoofd zichtbaar werd.
Wellicht had de voorstelling wat ingekort kunnen worden (naar twee aktes en dus maar een half uur pauze?), het was een hele zit. Maar de biospauzes werden ‘verkort’ door interviews achter het doek met de makers.

Je werd door Kinepolis op chic én op z’n bioscoops ontvangen: met een glas prosecco en popcorn in een plastic bakje.

25-10-cast
Alice – Francesca Hayward,
Jack/The Knave of Hearts – William Bracewell, Lewis Carroll/The White Rabbit – James Hay, Mother/The Queen of Hearts – Lauren Cuthbertson, Magician/The Mad Hatter – Steven McRae, The Duchess – Gary Avis, The Cook – Kristen McNally,  Father/The King of Hearts – Bennet Gartside, Rajah/The Caterpillar – Nicol Edmonds, Vicar/ March Hare – Taisuke Nakao,Verger/The Dormouse – Sophie Allnatt, Footman/Fish – Leo Dixon, Footman/Frog – Daichi Ikarashi, Alice’s Sisters – Marianna Tsembenhoi, Bomin Kim, Butler/Executioner – Kevin Emerton, The Three Gardeners – Harry Churches, Joshua Junker, Marco Masciari + ensemble

Sites
De trailer en een keuze uit de links naar scènes, waarbij je ook een goed beeld krijgt van de muziek:
trailer: https://www.youtube.com/watch?v=D1pUDnHlLQQ

https://www.youtube.com/watch?v=Kq8zqhqjUIo  
Hier zie je de theevistie van seizoen 2017/18. Aan dit stuk ballet is niets veranderd, de Hatter wordt ook gespeeld door dezelfde danser.

https://www.google.com/search?q=royal+opera+house+alice+in+wonderland+2024&rlz=1C1JZAP_nlNL1052NL1052&oq=royal+&gs_lcrp=EgZjaHJvbWUqBggAEEUYOzIGCAAQRRg7MgYIARBFGDsyDggCEEUYJxg7GIAEGIoFMgYIAxBFGEAyBggEEEUYOTIGCAUQRRg9MgYIBhBFGDwyBggHEEUYPNIBCDYzOTJqMGo3qAIIsAIB&sourceid=chrome&ie=UTF-8#fpstate=ive&vld=cid:93791d3f,vid:sq5PmlBwGJc,st:0  
Uit de huidige productie: een spelletje croquet……je krijgt ook een mooi beeld van de tuin.

https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=9qrjLpkXjoI
De dans van de Hartenkoningin met de tuinmannen (uit 2017, met een andere danseres).

https://www.youtube.com/watch?v=ZNTy_4StXQ4&t=16s
De bloementuin (Land of Flowers) uit Acte 2 van de huidige productie staat er compleet op.

Er is, als je Royal Opera House Alice in Wonderland 2024 intikt op je zoekmachine, nog allerlei moois te zien. Bij voorbeeld met repetities en het werk aan decor, licht en muziek.

[print_button]