De twee bekendste kinderboeken van Carroll, Alice’s Adventures in Wonderland (1865) en Through the Looking-Glass and What Alice Found There (1871) gebruiken populaire spellen als onderdeel van hun vorm. Hoewel Carroll zich als wiskundige vooral toelegde op Euclidische meetkunde, werd hij het bekendst om zijn ‘recreatieve wiskunde’: puzzels, paradoxen, logica, verhaalproblemen en spellen.

Spellen als croquet en schaak zijn voor Alice wapens waarmee zij haar vaardigheid en haar meesterschap over andere personages kan tonen. Maar het ingewikkeldste spel is dat van de taal. Zoals de Gekke Hoedenmaker waarschuwt: taal kan erg glibberig zijn en moet je zeer voorzichtig gebruiken. Zeggen wat je bedoelt is niet hetzelfde als bedoelen wat je zegt, en taal blijkt net zo complex als een schaakspel.

Carroll’s voorliefde voor raadsels, acrostichons en andere taalspellen sprak ook Chin aan. De componiste brak in 1993 internationaal door met Akrostichon-Wortspiel voor sopraan en ensemble op teksten van zowel Carroll als Michael Ende (de auteur van die andere kinderklassieker Het oneindige verhaal / The Neverending Story). De inspiratie voor het stuk was Carrol’s tweede Alice-boek. Het boek Alice in Wonderland leidde tot de liedcyclus snagS&Snarls (2003-2004) – een opera-voorstudie waarin ze haar weg door Carrol’s fantasiewereld probeerde te vinden. Vier van de vijf liederen vonden uiteindelijk met enige aanpassingen hun plaats in de opera.

Chin vond de titel snagS&Snarls in een boek van Hofstadter, Metamagische thema’s. Het intrigeerde haar dat Hofstadter de sluier van het ‘kinderverhaal’ van Alice oplichte om de onderliggende complexiteit te onthullen: hij toonde een labyrint waarin het spelen met de taal centraal staat. De grillige beeldspraak en de wendingen die elke logica tarten, raakten Chin niet alleen in esthetische zin. Zo vertelde zij in een interview: “Toen ik Alice voorde eerste keer las raakte ik meteen gefascineerd en was verbijsterd omdat ik veel herkende uit mijn eigen dromen. Maar met het begin en het einde van het boek was ik nooit helemaal tevreden: die zijn veel conventioneler dan de rest van het volledig surrealistische Alice. Ik vond dat de droomwereld inde opera de werkelijkheid moest worden. Daarom besloot ik het begin en het einde met hun verwijzingen naar het dagelijks leven te vervangen door twee droomscènes.”

“De visioenen uit mijn dromen begeven zich op een existentieel niveau, veel meer dan welke ervaring uit mijn dagelijks leven ook,” aldus Chin. “Dromen zijn voor mij een ontmoeting met een andere wereld, waar volstrekt andere wetten gelden. Soms is een droom zó complex, dat alleen een vage herinnering overblijft zodra je wakker wordt. Als je zo’n complexe droomtoestand in woorden probeert te beschrijven is het resultaat onvermijdelijk ‘nonsens’.

Onze taal kent namelijk een heel ander soort logica.

Beleeft Carroll’s personage Alice een surrealistisch avontuur in een fictieve, droomachtige wereld, in Chin’s operabewerking verandert de droomsetting in een groteske nachtmerrie. In haar muziek zoekt de componiste vooral de zwarte humor in Carrol’s verhaal op. Ze ziet af van een al te letterlijke interpretatie. Zoals ze hierover in een interview zei: ”Laat het verhaal en zijn dialogen voor zich spreken. Ik ben meer geïnteresseerd in de manier waarop Carroll moeiteloos en bijna onbewust diepe filosofische vragen ter sprake brengt. Alice is niet alleen een kwestie van dromen, het gaat ook over een botsing tussen de verschillende manieren waarop we communiceren en de realiteit ervaren.” In zijn veelheid aan genres is Alice een staalkaart van zangstijlen geworden: een beetje blues in Alice’s klaagaria, ‘Who in the world am I’, een wilde coloratura voor het opgewonden Witte Konijn, een eenvoudig kinderkoor , een door klavecimbel begeleid recitatief aan het begin van de theevisite-scène een echte barok-aria  waarin de Gekke Hoedenmaker de wreedheid van de tijd bezingt, zang op hoge poten voorde wraakzuchtige Hartenkoningin. En dat alles culminerend in een ensemble van gecontroleerde chaos.

“Elk genre heeft zogezegd zijn eigen sfeer”, zei Chin hierover. “Bij het schrijven van een opera moet ik op een heel andere manier componeren dan wanneer ik een meer abstract stuk schrijf voor een gespecialiseerd hedendaags ensemble. Ik denk dat de muziek in deze opera veel directer en onmiddellijker is dan in mijn andere stukken. Toch zou ik het niet per se eenvoudiger noemen. Alice in Wonderland heeft zó veel lagen. De opera kan zowel kenners als liefhebbers, kinderen en volwassenen raken.”

De bovenstaande tekst bestaat uit gedeelten van de tekst uit het programmaboekje dat Het Concertgebouw Amsterdam bij de Nederlandse première op 1 juni 2024 heeft uitgegeven en is geschreven door Anthony Fiumara.