Phlizz
Online magazine van het Lewis Carroll Genootschap
Engelsen zijn vaak verbaasd als ze een boek dat ‘Alice in Wonderland’ heet toch niet kunnen lezen. Nicolaas Matsier heeft er al eens op gewezen, in zijn artikel “Alice in Verbazië”, dat het Engelse Wonderland een ander is dan het Nederlandse. Met het oog daarop claim ik hierbij vast de titel ‘Alice in Verwonderland’ voor mijn vertaling, die ik hoop nog voor mijn tachtigste verjaardag te publiceren.
In mijn Alice-kast is een plank gereserveerd voor boeken met titels als ‘X in Wonderland’ of ‘Alice (Ellis, Alys) in …. land’, bijvoorbeeld Alice in Soepenland. Het blijft mij verbazen hoe een honderdvijftig jaar oud Engels boek nog altijd zoveel mensen inspireert. Misschien overdrijf ik ook, en ben ik de enige die bij de filmtitel Ellis in Glamourland onmiddellijk aan Lewis Carroll denkt. Niet te missen is die link bij ‘Mr Tompkins in Wonderland’, een boek over onder meer de relativiteitstheorie, dat is opgedragen aan Lewis Carrol [sic !] en Niels Bohr.
Op die plank ook twee prentenboeken, volgens mijn schatting gepubliceerd tussen 1875 en 1895, toen het Wonderland van Lewis Carroll bij ons nog vrijwel onbekend was; de eerste Nederlandse uitgave, uit 1875, ging over Lize, en de tweede, uit 1890 van Eleonora Mann, speelde in het ‘Land der Droomen’. Van de prentenboeken heet het ene ‘Een Reisje door het Wonderland’, en het gaat over het ondeugende jongetje Humpty Dumpty. Het andere heet ‘In het land der Wonderen’, en het begint zo: “In het land der wonderen gebeurden altijd wonderlijke dingen en kleine Alice vond het o zoo heerlijk als men haar daar eens van vertelde.” Hoewel de rest van het boek geen enkele overeenkomst vertoont met de tekst van Lewis Carroll, ga ik ervan uit dat de naam van de hoofdpersoon niet zomaar is gekozen. Het is dus mogelijk dat in dit boek voor het eerst Alice haar opwachtingen maakt in het Nederlandse taalgebied.
De beide prentenboeken zijn niet bekend bij het Centraal Bestand Kinderboeken, en er zijn dus ook geen exemplaren in openbare collecties. Het boek over Mr Tompkins is geschreven door professor Gamov; de Nederlandse vertaling verscheen in 1953 bij Van Stockum in Den Haag.